این روزها شاهد قدرت نمایی همه جانبه دولت ترکیه در مرزهای خود هستیم. ترک ها در سال 2015 و در طی بحران سوریه قراردادی را با اتحادیه اروپا امضا کردند. بر اساس این قرارداد ترکیه پذیرفته است که در قبال دریافت کمک های مالی از اتحادیه اروپا مهاجران سوری را در مرزهای خود نگه دارد. گفته میشود حدود سه تا چهار ملیون مهاجر سوری در ترکیه حضور دارند. از انجا که به نظر میرسد حکومت ترکیه از نظر نظامی و امنیتی نسبت به اکثر کشورهای اتحادیه اروپا برتری دارد و اروپایی ها نیز در اقتصاد از ترک ها پیشرو تر هستند، میتوان این توافق را یک جور توافق برد برد برای دو طرف در نظر گرفت، ترکیه حدود 82 ملیون جمعیت دارد و اگر خوب از سوی اروپا حمایت مالی شود احتمالا میتوانست جمعیت مهاجر را به خوبی مدیریت کند، اروپا نیز حاضر بود در جهت حفظ امنیت خود و جلوگیری از تکرار عملیات های تروریستی مانند انچه در فرانسه و بلژیک شاهد بودیم ترکیه را از نظر مالی ساپورت کند. و احتمالا (حدس شخصی بنده) هر دو طرف تصور میکردند که حکومت بشار در سوریه دیر یا زود تمام میشود. در این صورت ترکها مهاجران را به سوریه برمیگردانند و اروپا هم امن و امان باقی میماند. در اقتصاد ترکیه تقویت شده و اتحادیه اروپا هم به خوبی امنیت مرزهای خود تقویت کرده است.
این روزها اما سناریو سوریه ظاهرا قرار است پایان متفاوتی داشته باشد. با حمایت های ایران و روسیه حکومت سوریه در استانه ازادسازی ادلب به عنوان اخرین پایگاه مخالفان (وطنی و غیر وطنی) است. در این شرایط ترک ها نیروهای نظامی خود را در ادلب مستقر کرده و سد راه ارتش سوریه و سایر نیروهای وابسته به آن هستند. از طرفی ترکیه سعی در فرستادن مهاجران به یونان دارد و به اتحادیه اروپا اعلام کرده است که در صورت عدم حمایت از ت های ترکیه در سوریه، مرزهایش را برای مهاجران به سمت اروپا کاملا باز خواهد گذاشت.اروپایی ها زمانی باعث فروپاشی امپراطوری بزرگ عثمانی بودند و امروز ظاهرا ماجرا کمی فرق کرده. ترکیه از برتری نظامی خود برای فشار بر اتحادیه اروپا استفاده میکند. در قضیه برجام ترامپ بدون اینکه اهمیتی برای نظر رهبران اروپا قائل شود قرار داد را پاره کرد و امروز تقریبا کار برجام تمام شده. فشار ترکیه بر اتحادیه اروپا، ناکار امدی اروپایی ها در زنده کردن مجدد برجام، خروج انگلستان از اتحادیه و صحبت های امانوئل مکرون (که به نظرم آدم باهوشی است) در جمع سفرای فرانسه را میتوان اینگونه تعبیر کرد که اروپا عملا تسلط و نفوذ خود را در جهان از دست داده است. ظاهرا خود اروپایی ها هم دوقطبی امریکا/روسیه-چین را عملا پذیرفته باشند. حتی کشوری به مانند انگلستان امروزه عملا جبهه گیری مستقلی نسبت به وقایع جهان از خود نشان نمیدهد و صرفا رفتارها و تصمیم گیری های امریکایی ها را تایید وشتیبانی میکند (این موضوع را در سبک کاری خبرگذاری بی بی سی هم میتوانید ببینید).
اینطور به نظر میرسد که اگر از فاکتور رفاه عمومی چشم پوشی کنیم دوران اروپا عملا به سر رسیده. قدرت نظامی را به آمریکا و روسیه باخته و صادرات و بازارهای جهانی را هم به چین. باید منتظر بمانیم و ببینیم راهکار اروپایی ها در ادامه چه خواهد بود. شاید در اینده یک اتحاد نظامی اروپایی بدون حضور امریکا را شاهد باشیم. و شاید هم شروع کنند به در دست گرفتن بازارهای مستعدی که هنوز در دست چشم بادومی ها نیفتاده.
درباره این سایت